دکتر شریعتی می گوید:

در حادثه کربلا با سه‌ نمونه شخصیت روبرو می‌شویم.
اول: *حسین* (ع)
حاضر نیست تسلیمِ حرفِ زور شود.
تا آخر می‌‌ایستد.
خودش و فرزندانش کشته می‌شوند.
هزینه انتخابش را می‌‌دهد
و به چیزی که نمی‌خواهد تن‌ نمی‌‌دهد.
از آب می‌گذرد، از آبرو نه‌

دوم: *یزید*
همه را تسلیم می‌خواهد.
مخالف را تحمل نمی‌‌کند.
سرِ حرفش می‌‌ایستد.
نوه‌ پیغمبر را سر می‌‌ٔبرد.
بی‌ آبرویی را به جان میخرد
تا به چیزی که می‌‌خواهد برسد

سوم: *عمرِ سعد*
به روایتِ تاریخ تا روز ٨ محرّم در تردید است.
هم خدا را می‌خواهد هم خرما،
هم دنیا را می‌خواهد هم اخرت.
هم می‌خواهد حسین (ع)را راضی‌ کند هم یزید را.
هم اماراتِ ری را می‌خواهد،هم احترامِ مردم را.
نه‌ حاضر است از قدرت بگذرد،نه‌ از خوشنامی.
هم آب می‌خواهد هم آبرو.
دستِ آخر اما عمرِ سعد تنها کسی‌ است
که به هیچکدام از چیزهایی که می‌خواهد نمی‌‌رسد.
نه سهمی از قدرت می‌‌برد نه‌ از خوشنامی

ما آدمهایِ معمولی‌ راستش نه جرات و ارادهِ حسین (ع) شدن را داریم،
نه قدرت و ابزارِ یزید شدن را
اما در درونِ همه ما یک عمرِ سعد هست!

من بیش از همه از عمر سعد شدن میترسم…

✍???? دکتر_علی_شریعتی

پیچید دربین عبایش جسم اکبر را
“یا ایها المزّمّل” ی عین پیمبر را

صورت به صورت آیه‌هایش را تلاوت کرد
از بای بسم الله تا لبخند آخر را

دارد تمنا می‌کند از چشم خونینش
یک پلک، یک گوشه و یا یک ناز دیگر را

شان نزول لحظۀ “امن یجیب” این جاست
اینجا که می‌بوسد لبش، لب‌های مضطر را

مانده است برگرداند از میدان شهیدش را
یا نه! بگیرد زیر بازوهای خواهر را

زینب که روی نیزه هفتاد و دو سر دیده است
در کودکی تشییع مفقود الاثر دیده است

شاعر: زهرا بشری موحد

از القابی که برای حضرت زینب ـ‌سلام‌الله‌علیها‌ـ نقل شده، «عفیفه» است؛ یعنی بانویی که دارای حیا، عفت و حجاب است. از نمونه‌های چنین عفتی، ماجرای «یحیی المازنی» است که گوید:
سال‌ها در همسایگی امیر مؤمنان علی ـ‌علیه‌السلام‌ـ که در کنار خانه‌اش منزل زینب نیز واقع بود، زندگی می‌کردم. به خدا سوگند، هیچ‌گاه نه زینب را دیدم و نه صدایی از او شنیدم. هروقت که آن بانو می‌خواست به زیارت قبر جدش پیامبرـ‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم‌‌ـ برود، شبانگاه درحالی‌که حسن ـ‌علیه‌السلام‌ـ در طرف راستش، حسین ـ‌علیه‌السلام‌ـ در طرف چپش و پدرش جلوتر از او حرکت می‌کردند، به زیارت می‌رفت. آن‌گاه که به نزدیکی قبر شریف پیامبر ـ‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم‌ـ می‌رسیدند، امیر مؤمنان ـ‌علیه‌السلام‌ـ چراغ‌ها راکم سو می‌گردانید…این اقدام پدر سبب شد فرزندش حسن ـ‌علیه‌السلام‌ـ علت این کار را جویا شود و امیرمؤمنان ـ‌علیه‌السلام‌ـ در پاسخش فرمود: می‌خواهم زینب ـ‌سلام‌الله‌علیهاـ از نگاه نامحرمان در امان باشد.

مراجع من علماء الاعلام، وفیات الائمه، ص 438:

من اخلص لله تعالی اربعین صباحاً.

نگاه کودکی‌ات دیده بود قافله را

تمام دلهره‌ها را، تمام فاصله را

هزار بار بمیرم برات، می‌خواهم

دوباره زنده کنم خاطرات قافله را

تو انتهای غمی، از کجا شروع کنم

خودت بگو، بنویسم کدام مرحله را؟

چقدر خاطرۀ تلخ مانده در ذهنت

ز نیزه دار که سر برده بود حوصله را

چه کودکی بزرگی است اینکه دستانت

گرفته بود به بازی گلوی سلسله را

میان سلسله مردانه در مسیر خطر

گذاشتی به دل درد، داغ یک گله را

چقدر گریه نکردید با سه ساله، چقدر

به روی خویش نیاورده‌اید آبله را

دلیل قافله می‌برد پا به پای خودش

نگاه تشنۀ آن کاروان یک دله را

هنوز یک به یک، آری به یاد می‌آری

تمام زخم زبان‌های شهر هلهله را
شاعر: سید حمیدرضا برقعی